Taaie kost: Een achtertuin van Yingluck

In de goede oude tijd worstelde achter ons huis een slootje zich door een groene muur van mij onbekende boom- en plantensoorten. In de regentijd kwamen die met hun pootjes in een zeven meter brede rivier te staan. Het kolkende water reikte bij heel veel hemelwater tot aan de achtermuur van ons huis.

Hoogtepunten hebben doorgaans een kortaf karakter. Na een paar weken rechtte de groene muur zich weer. Het water kromp tot slootje en kabbelde in alle rust naar een mij onbekend verdwijnpunt. Onbekend omdat het zich ergens op het militair grondgebied bevindt dat ons buurtje scheidt van de heuvelrug, waarachter zich de zee bevindt.

Achter al dit nutteloze en uitzicht-bedervend groen hoorde ik met regelmaat geluiden die mij het ergste deden vermoeden over hun actuele positie en overlevenskansen van de lawaaimakers: schreeuwende varkens, plotseling in kakelfonie losbarstende kippen, piepjankende honden, angstig loeiende koeien, lallende kerels, krijsende vrouwen.

Bij ontdekkingstochten achter de groene muur stuitte ik op golfplaten nederzettingen met ‘poor men’s karaoke’-uitspanningen, veel, heel veel woest blaffende strontfabrieken, een kippendorp, een varkens- en een koeienstal.

Van mijn nette buurtbewoners hoorde ik later dat ik ‘yaba country’ had bezocht. Afgaande op hun verhalen over daar levende ‘bad people’ moest ik me gelukkig prijzen met mijn ongeschonden terugkeer. Die groene muur met zijn beperkte visie op het ‘achterland’ had voordelen, besefte ik.

Informatie

Vier maanden nadat onze stalen gladiator (de nog van niets wetende lezer(es) kan met een klikje naar www.thailandblog.nl/column/hans-geleijnse/ongenode-vernielzuchtige-gast/ kennis vergroten) mijn ‘achtertuin’ in een soort maandlandschap had herschapen was het in onze buurt nog steeds gissen naar het doel van de operatie.

De (inmiddels weggebulldozerde) sloot wordt deel van een nieuw systeem van afwatering, opperde een buurman. Anderen vermoedden de bouw van weer een nieuwe ‘village’. De meesten wisten het gewoon niet. Ook het netwerk van de hoge militair b.d. die schuin tegenover me woont bood geen soelaas. Kennelijk was het buurtproject voor zijn invloedrijke contacten niet belangrijk genoeg.

In juli kwam er meer duidelijkheid. Een bouwondernemer huurde het leegstaande huis naast het mijne voor drie maanden af en bracht er een tien man tellende Thaise werkeenheid onder. Er kwam een kanaal, hij had de opdracht van Tetsaban, vertelde hij desgevraagd. Hij deed er verder het zwijgen toe.

Toen de contouren van het kanaal eenmaal zichtbaar werden en eveneens dat er langs de kanten ervan een pad werd aangelegd op last van Tetsaban een uit de kluiten gewassen bord geplaatst dat definitief een einde maakte aan het gespeculeer. Het vertelde ons dat tegen de prijs van 4.313.000 baht een afwateringskanaal van niet meer of minder dan 485 meter lengte werd aangelegd, de oevers belegd met gabion-stenen in schanskorven, een constructie die volgens Wikipedia niet alleen zeer milieuvriendelijk is maar ook ijzersterk.

Solidariteit

Het werk zou volgens het bord in 180 dagen af moeten zijn, een vertrouwenwekkende mededeling getuige de trouwhartig vermelde einddatum voor het project: 12 mei 2013. We leefden inmiddels begin september. Ook aandachttrekkend was de plotselinge aftocht van de Thaise ondernemer. Tetsaban had hem met een grote voorraad ingekocht cement aan de kant geschoven, vertelde hij, mistroostig wijzend op drie onder het gewicht van cementbalen overhellende trucks [Hier kan foto oude uitzicht, bijschrift: het project in embryonale fase]

Twee dagen later arriveerde het door Tetsaban via een onderaannemer ingehuurde reserve-leger. De Cambodjaanse vlag kon uit, want de internationale solidariteit kent geen grenzen. Een vriendelijke kennismaking met mijn echtgenote leerde dat de meesten van deze mannen en vrouwen illegaal in het land verbleven. Ze zouden voor 25 baht per uur dit karwei gaan klaren.

Van grote liefde voor de medemens getuigde ook de aankomst van een multifunctionele en met deuken opgefleurde container. Deze bedrijfskantine met slaapgelegenheid werd centraal in het maandlandschap in de brandende zon geplaatst. Na een paar dagen inwonen versleepten de kennelijk ondankbare Cambodjanen het gevaarte met vereende krachten naar een schaduwrijk plekje onder de bomen aan de rand van het werkterrein.

Maar toen ging het ook van Khmertje. Er werd zeven uur per dag vooral met de hand gebuffeld aan het verder uitdiepen van het kanaal en het aanstampen en egaliseren van de ‘wandelpaden’ ernaast.

Hemelwater

Ik heb de ballen verstand van dit soort werk, dus corrigeer me als ik het mis heb in mijn veronderstelling dat de ruim twee maanden vertraging ten opzichte van de planning doelbewust waren georganiseerd. Ze deden deze fase van het project immers dik in regentijd belanden. Waarschijnlijk heeft dat door de aanvoer van gratis hemelwater een kostenbesparend effect op het cement-mixen.

Bovendien zorgde die regenval voor spontane ‘schuilpauzes’ met positief effect op spierconditie en uithoudingsvermogen van het werkvolk. Ook zag ik met immense bewondering voor getoond vakmanschap hoe tussen de regenbuien door een dik cementtapijt werd gelegd bovenop de platgewalste aarde aan de zijkanten van het kanaal.

Half oktober waren de 485 meter af. De Cambodjanen en hun wooncontainer verdwenen even schielijk als ze gekomen waren. De buurtbewoners vergaapten zich aan in wijde omtrek nooit vertoonde mini-Deltawerken.

Vanaf dezelfde plek waar ik ooit de groene muur had gefotografeerd opende een panorama-view een heel nieuwe wereld. De vooruitgang had keihard toegeslagen met een drainage-kanaal GTGLX Grand de Luxe in mijn ‘achtertuin’.

Miljardenpot

De eerste dagen erna gingen de buurtpraatjes vooral over wie die ruim vier miljoen zo verrassend van het blauwe informatiebord had laten vallen. De communis opinio werd Yingluck. Dit kanaal moest gefinancierd zijn uit haar 250 miljardenpot voor een geheel nieuw systeem van waterbeheersing in Thailand.

Niet dat er in onze omgeving ooit iets rampzalig ondergelopen was, maar, zo redeneerden sommigen, preventief opereren is beter dan te laat genezen. Slechts de vriendelijke gepensioneerde militair, inmiddels al opgeklommen tot zelfbenoemd Pujai van ons buurtje, lag dwars. Zijn bronnen waren kennelijk wakker geworden en hadden hem ingefluisterd dat de poen ‘gewoon’ uit de begroting van de provinciale overheid kwam.

Ik wilde liever aan de Yingluck-variant geloven. Ik geef toe uit egocentrische motieven. Zo’n prachtig kanaal komt mevrouw natuurlijk zelf openen, dacht ik. Ik verheugde me op vervulling van mijn uit lijfsbehoud zeer heimelijke hartewens: haar van heel, heel dichtbij zien. Ondertussen stelde ik me tevreden met genieten van al het nieuwe dat zich plotseling aan me toonde.

Doos

Mag ik u even jaloers maken met een greep uit deze doos van Pandora?

• Kleur van het kanaalwater: beïnvloed door lozingen en weersomstandigheden is sprake van een boeiend veranderingsproces in het spectrum gifgroen tot poepbruin.
• Visserijwezen. Het kanaal zat in minimum van tijd vol moddervette vis, vermoedelijk afkomstig uit twee reeds bestaande kunstmatige waterbekkens in de omgeving waar ooit vis is uitgezet. De vissers verplaatsten zich op voor mij onchristelijke uren achter mijn huis langs het kanaal of trokken als het kanaal door regenval niet in een tien meter brede en ruim twee meter diepe watermassa transformeert er met sleepnetten doorheen. Binnen een maand kwam daar een einde aan. Leeggevist, waardoor de verkoop van die vis op de plaatselijke markt in crisis is. Dat lijkt me een belangrijke bijdrage aan de volksgezondheid.
• Brulkikkers of -padden. Bij regenval in de nachtelijke uren werd ons huis omsingeld door honderden glibberige lawaaimakers. ‘Paringsdrift’, zei mijn vrouw. De opgewonden mannetjes proberen vrouwtjes seksueel actief te krijgen. Ik raakte enorm opgewonden van die opgefokte boe-kwakers (ze hadden beter loeikikkers kunnen heten) bij m’n slaapkamerraam, maar allesbehalve seksueel actief.
• Sport en spel. Hijgende koppen op zwetende bovenlijven doken om de haverklap boven mijn tuinmuur in mijn gezichtsveld op. Ze behoorden toe aan mannen die zich op sportschoenen snel over het cementpad voortbewogen met het idee dat dit goed is voor lichaam en geest. Vrouwen, althans die uit onze omgeving, schijnen daar helaas anders over te denken. Ook was er een paar dagen lang kindergejuich en oppas-omagehuil. Reden: de kinderen namen een frisse duik in het nieuwe zwembad, de oma’s vreesden dat dit zo niet tot de verdrinkingsdood dan toch in elk geval tot vreselijke ziekten zou lijden.

Kippenkillers

De oplettende lezer(es) zal bemerkt hebben dat ik al dat nieuwe in de verleden tijd is geschetst. Bij de vissers en de brulkikkers is het waarom meteen duidelijk: vissen heeft geen zin als er geen vis meer is, de kikkers zijn van vermoeidheid uitgewipt. Dat ook de sporthelden van het toneel verdwenen is te danken aan de eerste gebruikers van de nieuwe voorziening: roedels straathonden.

Vanaf dag één paradeerden zij met koningsparen over de nieuwe snelweg naar drie nu ook voor mij zichtbaar en makkelijk bereikbaar geworden en volgens de buurt totaal illegale bouwsels. Zij bieden onderdak aan koeien, varkens en pluimvee. Die laatste categorie was de favoriete doelgroep van het hondengebroed.

Na korte tijd was de eigenaar van de veestapel het dagelijks opruimen van kilo’s veren – tot mijn blijdschap ook toebehorend aan op onnatuurlijke tijden kraaiende hanen  –  meer dan zat. Hij gooide de hoge toegangshekken aan de uiteinden van de betonpaden dicht en de sleutels waarschijnlijk weg.

Toen een delegatie uit yaba-country ter plekke luidruchtig bezwaar kwam aantekenen, liet deze kleine boer een legertje potige kerels aanrukken, voor alle zekerheid uitgerust met blauwe t-shirts met net-echte DSI-opdruk op de rugzijde. Deze ‘veiligheidsdienst’ maakte met enige welgeplaatste vuiststoten een abrupt einde aan de korte, heftige discussie.

De buurtroddel die wil dat de varkensboer zijn baan bij Tetsaban ook benut om klachten over zijn bedrijf naar de prullenmand te verwijzen, heeft voor mij sindsdien aan waarheidsgehalte gewonnen.

Ingenieus

Het panorama was in korte tijd een stuk rustiger en overzichtelijker geworden. De kroon op dit werk werd precies 17 dagen na het vertrek van de gastarbeiders zichtbaar: grote spleten in het Gabion-mozaïek, forse verzakkingen van de betonnen snelwegen naast het kanaal. Yingluck schonk me een bewegende achtertuin!

Ik besefte dat mijn ingebeelde kans om de premier ‘live’ binnen handbereik te bewonderen verkeken was. Ze heeft het dezer dagen trouwens toch te druk in Bangkok. Maar dat verlies wordt ruimschoots gecompenseerd door dankzij het bouwprocedé verworven inzicht dat in Thailand mens en natuur ingenieus samenwerken.

De realisering van de mini-Deltawerken bewijst dat hier gebouwd wordt op een manier die het groen een tweede kans geeft. Daarin past de forse afvoerslang die stroomafwaarts van mijn huis vanuit het varkens/koeien/kippencomplex gier in het kanaal loodst. Geen ander doel dan bemesting van het naar groeihormonen snakkende achterland.

Met voldoening en dankbaarheid neem ik dagelijks waar hoe de natuur in ras en kleurrijk tempo aan de vooruitgang verloren terrein terugwint. Ik voorspel u, met een beetje geluk heb ik mijn oude uitzichtbeperkende groene muur in een paar jaar weer terug.

Ingezonden mededeling

Op zoek naar een leuk en leerzaam cadeautje voor kerstmis? Koop Het Beste van Thailandblog. Een boekje van 118 pagina’s met boeiende verhalen en prikkelende columns van achttien bloggers, een pittige quiz, handige tips voor toeristen en foto’s. Bestel nu.