Taaie kost: Land of no have’s

Onlangs had ik een nieuw mobieltje nodig. Na het raadplegen van talloze advertenties en maken van prijsvergelijkingen –  tijdverspilling trouwens want in Thailand heb ik pas echt leren lachen om het kapitalistische adagium dat marktwerking en concurrentie een heilzaam effect hebben op de portemonnee van de consument –  had ik mijn zinnen gezet op een Koreaanse Knots, kleur zwart.

Ik ben tien winkels langs geweest. In zes ervan nam het personeel glimlachend aan dat de klant kleurenblind was. Ik kreeg een witte Knots in de hand gedrukt. Ook vriendelijk glimlachend zei ik dan: Sorry, maar ik bedoelde zwart. ‘No have, sir, You buy white, same same.’ Nee dus.

In de vier andere winkels zag ik de begeerde Knots diepzwart aan de display-ketting glanzen. ‘Pakt u die maar voor me in’, straalde ik naar de verkoopvrouw of -heer. ‘No have!’, was het korte antwoord. ‘No have?’ En wat is dit dan (driftig wijzend op zwarte Knots)? ‘Not for sale sir, no have.’

Bij de vierde ‘no have’ probeerde ik – toegegeven, met wat irritatie in de stem – uit te leggen dat ja uitstallen niet spoort met nee verkopen. Bloedserieus zei de verkoopster: ‘Sir, now no have. But wait two, three weeks and no have is have. You want to order?’

Aandoening

Omdat de aanhouder ook in Thailand meestal wint, heb ik de Koreaanse Knots kleur zwart uiteindelijk weten buit te maken. Maar het was bij lange na niet de enige keer dat ik met dat ‘no have’ werd geconfronteerd. Ik durf zelfs te wedden dat u, begrijpende lezer, dit herkent: schoenen, nummer 1 op de ranglijst van no haves. Doe mij maar maat 43 zeg je, met het uitverkoren model maar helaas maatje 42 in de hand. No have, klinkt het, na een langdurige speurtocht in rekken en magazijnen.

Jouw keuze kleding, fietsonderdelen, lampen, vloertegels, koelkasten, dat leuke stoeltje, no have. En bega nooit de fout om in een supermarkt bij een schap met nog slechts drie items van uw keuze te denken ‘koop ik morgen wel’. Dikke kans dat u morgen in een leeg vak duikt en bij navraag te horen krijgt…. juist ja.

Ik heb natuurlijk naar de oorzaak van het verschijnsel no have gezocht. Ik stak bijvoorbeeld veel energie in diepgravend  veldonderzoek op diverse plaatsen in Thailand, deed representatieve steekproeven onder Thaise en buitenlandse consumenten. Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kan ik thans onthullen dat  dit ‘no have’ gevolg is van een voor haves enigszins irritante maar onschuldige typisch Thaise aandoening. Iets is pas op als het echt op is en geen dag eerder.

Lijstje

Hé man, onthulling? Lamenielache. Je hebt zeker geen Thaise partner, zie ik doorgethailandiseerde reageerders al sarcastisch grijnzend tikken. Nooit ’s morgens vroeg tandakkend naar een bakkie koffie mistroostig bij een of twee armzalige boontjes na lege koffiebus gestaan?

Jawel, ik beken schuld. Ik geef ook toe dat ik lang heb geprobeerd het fenomeen boodschappenlijstje in ons huishouden te introduceren. Tevergeefs. Als ik boodschappen deed, had zij geen lijstje en als zij voor de boodschappen de deur uit was, vond ik mijn lijstje millimeter-nauwkeurig op de plek waar ik het had neergelegd.

Omdat ik al plaatsvervangende schaamte krijg bij uitbarstingen van anderen over hun privé-leven heb ik mijn lot jarenlang moedig en met liefde stilzwijgend gedragen. Bovendien wilde ik niet gedrag wat ik als typisch voor mijn zeer individuele geliefde taxeerde als typisch Thais op de gehele samenleving plakken.

Bevrijding

De Koreaanse Knots heeft me echter met één klap van alle schroom verlost. Plots zie ik heel helder de samenhang tussen no have thuis en no have in de shopping mall.

Het kost me dan ook geen enkele moeite hier te poneren dat dit ‘no have’ typisch Thais is. Dat de Thai bij hun geboorte nu eenmaal niet gezegend zijn met de vloek van de planning. Sorry, ik bedoel dat veel Thai gelukkig bij de dag leven en er altijd weer morgen is. Of overmorgen.

Hoe bevrijdend is het om met die wetenschap een typerend verschil tussen individuen en samenlevingen te kunnen overbruggen. Als ik nu een Thaise winkel binnenstap, vraag ik superbreed glimlachend teneinde no problem te communiceren ‘No have?’, ook al knallen er honderd exemplaren van het gewenste artikel tegen mijn netvlies.

Have!!! roept het personeel in koor uit, duidelijk wat verbaasd over zoveel buitenlands onbenul. Zie je wel, denk ik en stap zielstevreden met mijn Thaise leventje de winkel weer uit.

Ingezonden mededeling

Op zoek naar een leuk cadeau voor sinterklaas of kerstmis? Koop Het Beste van Thailandblog. Een boekje van 118 pagina’s met boeiende verhalen en prikkelende columns van achttien bloggers, een pittige quiz, handige tips voor toeristen en foto’s. Bestel nu.