Ooit verkeerde ik beroepshalve regelmatig in landen waar om het op zân Rotterdams te zeggen âde pleuris uitbrakâ. Staatsgreep, staat van beleg, tanks op strategische punten, fluitende kogels, zwaarbewapende militairen die je om de haverklap aanhouden met wapen in de aanslag. Ik zeg het u eerlijk, ik ben absoluut geen liefhebber van dat soort taferelen.
Vanmorgen reed ik van mân woonplaats naar Pattaya en aanpalend Jomtien. Het is staat van beleg, een militaire junta aan de macht. Geen militair te zien. Opvallend genoeg ook geen politie, normaliter altijd zeer actief met het uitdelen van bekeuringen aan brommertoeristen die niet over helm of de juiste papieren beschikken.
Het is in het laagseizoen en zeker in de morgenuren nooit echt druk in Pattaya. Maar, gun me een beetje overdrijving, deze morgen leek List, Lust en Lallen een âghosttownâ. Ik reed in een poep en een zucht door verlaten straten die anders volgestouwd staan met walmend file-blik.
Stil
Het heeft voordelen, bedacht ik, zoân coup soleil. Lekker rustig en je kunt nog eens opschieten. En de voordelen van rust en orde hielden niet op. Ik moest bij de dienst immigratie wezen voor een re-entrystempel. Gewoonlijk vergt dat een paar uur geduld. Dit keer was ik binnen een kwartier het gestempelde ventje. ,,Vreemd stil jaâ, zei de man achter de ontvangstbalie. ,,Ik zou ook niet weten waar dit aan ligt.â Ik bestudeerde zijn gezicht. Niets te zien van een knipoog of blik van verstandhouding.
Ik ben namelijk van plan binnenkort naar Nederland te vliegen. Een lang van tevoren geplande reis die vooral ten doel heeft een inmiddels geboren kleindochter dwaze troetelgeluidjes in de oren te fluisteren. Maar de lol is er een beetje af.
Gisteravond, kijkend naar het niet onsympathieke gezicht van de nieuwe sterke man, generaal Prayuth, op tv voelde ik me ineens onrustig worden. Kon ik in deze omstandigheden naar de saaie, ordentelijke moerasdelta afreizen met achterlating van echtgenote en dochter? Wie weet wat er de komende weken gebeurt, bedacht ik me, terwijl op het internet de geruchtenmachine aan landgrenzen teruggestuurde toeristenbussen uitbraakte.
Ook de militair op tv die om de vijf minuten junta-verklaringen voorlas gaf me een onrustig déja-vu gevoel. ât Klonk wel mooi hoor, die bezweringen dat dit militaire ingrijpen het normale leven niet zal verstoren en slechts ten doel heeft veiligheid, rust en orde te handhaven. En dat dan ook nog eens, zei de militair, in de geest van oprechte trouw aan de vorst en de constitutionele monarchie. Maar waarom wordt dan pas ingegrepen als het âgele protestâ zoân beetje uitgepieterd is en de ârodenâ duidelijk geen kans zien hun aanhang te mobiliseren?
Bril
Misschien doe ik er beter aan, bedacht ik, mân normaliter kritische bril af te zetten en in het verleden elders eigen gemaakte democratische principes opzij te zetten. Op diverse internetfora las ik immers juichende commentaren van andere buitenlanders/Thailand-kenners die daar geen enkele moeite mee hebben.
Hoe zalig moet het zijn om onbekommerd te kunnen geloven in de militaire argumenten voor het naar huis(arrest) sturen van de vermaledijde vorige gekozen regering? In de waarheid van voorspellingen over voorkomen van onontkoombaar geweld, in het toeval van plotseling gevonden fikse wapenvoorraden?
Waarom wil het er bij mij niet en bij veel anderen op dit blog en andere fora moeiteloos in dat deze coup soleil een vluggertje is, dat Thailand en de Thai al over enkele maanden doet belanden in een paradijs van eensgezindheid? Dat werkelijk vrije verkiezingen dan een fantastische regering van kreukvrije professionals gaan opleveren?
Scepsis
Natuurlijk weet ik de oorzaak van mijn scepsis wel. Die schuilt in de Thaise geschiedenis, in de wetenschap dat een rits coups vooral ten doel had gevestigde belangen veilig te stellen, terwijl een aanzienlijk deel van de Thaise bevolking sinds jaar en dag nauwelijks gereedschap heeft om de kont te krabben.
En dan zijn er nog die ongemakkelijke signalen tijdens de afgelopen zeven maanden van Suthep-protest. Het moment bijvoorbeeld waarop het terechte massale protest tegen een amnestiewet die de ware intenties van het gekozen Yingluck-circus blootlegde plotseling âvolksverzet tegen de corruptieâ werd genoemd. En zoals iedere Thailandkenner weet: macht corrumpeert slechts als er het etiket Shinawatra aan kleeft.
Of misschien herinnert u zich ook nog het moment dat de vorige regering na lang soebatten de onpartijdig acterende Prayuth zo ver kreeg om mee te werken aan het uitroepen van de noodtoestand. Om het belang daarvan te onderstrepen reisde de generaal op de dag van afkondiging af naar het door echte terroristen geteisterde verre Zuiden voor een âreeds lang geplandâ inspectiebezoek,
Ik las er het signaal in dat de protestbeweging van militaire zijde geen strobreed in de weg zou worden gelegd bij het boycotten en saboteren van de aangekondigde verkiezingen. Hetgeen geschiedde, zodat we nooit zullen weten of de opiniepeilingen die dankzij haar wanbeleid afbrokkelende aanhang voor Yingluck cs zelfs in de traditionele rode bolwerken voorspelden betrouwbaar waren.
Principes
Maar wat zeur ik over een paar democratische oprispingen bij het uitroepen van een coup soleil die je van ver zag aankomen? Het is een stuk handiger om mân oor te lenen en vertrouwen te schenken aan degenen die voorspellen dat de Thai met de hun aangeboren creativiteit dit klusje zelf gaan klaren. Daar moet je je als gast in dit land bij aanpassen, dat houdt het leven hier ook aangenaam, ordelijk en overzichtelijk.
Bovendien, als ik me daarbij aansluit sta ik ook nog eens ferm in een echt Nederlandse traditie: netjes aan de regels houden. Pragmatisch zijn. Als je dat doet valt het met de coup soleil en tijdelijke ongemakken als de avondklok best mee. Alles went toch.
Mocht dat onverhoopt niet het geval blijken dan kan ik, zeker vanuit Nederland, altijd nog terugvallen op het vaderlandse principe van heldhaftig verzet met terugwerkende kracht. U weet wel, van het soort dat talloze Duitsers in de jaren na de oorlog versteld deed staan en verzuchten: alle Heinrichs nog aan toe. Zijn we uit dat landje vol verzetsstrijders goed weggekomen zeg!